nyombo

Od Wadu
     
 

NYOMBO

Ichako nyuomo dhako nade?

Mokwongo winjruok nyaka bedi e kind wuoyi gi nyako, mano oyudo jogam ariyo oseromo moa korgi nyako gi korgi wuoyi bende. Kendo ka wuonjruok osebet to ichano kaka chenro mar keny chakore.

Itemo non kadipo ni gin wede to keny nyaka kethre. Ka en ogogo to ok onego nyuome e ot mane ng’at mokwongo ochieme. Mano en riwo lemo (gadho dhoch), mano ka otimore to wuon nyako nyaka tho.

Nyuomo mikayi

Mikayi e chuny pacho omiyo en ema ikwongo nyuome, korka ichako nyuom ma moko kaka; nyachira, rero, nyar od mikayi nyar od nyachira nyar od rero, odongo her gi ma moko ma nying’gi ok oyudo duong’ e keny mar jaluo.

Onge dhako minyalo nyuom kapok onyuom mikayi mano e kaka iluwo chenro nyaka dhako mogik. Kaponi onyuom dhako matin motelo ne mikayi to mano nyiso  ni oriemb mikayi kendo dhako monyuomno okawo kare, mak mana kapo oduogo to nyalo kelo gajruok e pacho omiyo nyaka rit chike mag keny mak wuondruok obetie,

Samoro ng’ato nyalo neno ni nyachira ema ohero ema okwongo nyuomo, mano dhoch mak lok lokre. Kapo oriemb mikayi chuth to onge dhoch monyalo timo.

Nyuomo nyako matin to maduong’ pok odhi tedo

Ok en gima ber mondo nyako matin kwong’ ne nyako maduong’ dhi tedo, kapo mano otimore to chieng’ mikelo dhiang’ mokwongo to itero kowadgi wuon mare, kendo kuno ema ilose chiemo, kanyo ema welo chieme, dalagi nyako ok gidonje nyaka chopi nyuom nyako maduong’.

Jaduong’ (wuon nyako) nyalo dhi moso welo to chiemo ma gi kelo to ok ocham. Owadgi wuon mareno ema bedo kar wuon. Nyaka chopi dhoch mar nyako maduong’ loki, tiendeni yudo kend ma nyuome e dalagi korka oyawone kachuo nyako matin donjo e par jaduong’ ma wuon nyako matinno.

Nyuomo nyako matin to maduong’ chuore pok onyombo

Nyako matin ok nyal nyuom motelo ne maduong’ ka gisedhi kariya (tedo) gi duto.

Nyuomo nyar ji ariyo (nyako ma thurgi ariyo)

Ka nyako odhi gi min por (tiende ni min oyudo kend manyien), to wuon mane onyuole pod nitie kendo dwaro mondo onyombne, kosenyuom dhiang’ ne jaduong’ achiel to machielo inyuomone omuom (Rupia) kende.

Nyuomo Nyasgogo (dhako mane ng’ato osenyuomo)

Nyako achiel ok nyal nyuom e dala achiel gi chwo ariyo (tero dhok), ka mano otimore to tiende ni chwore mokwong’o nosewero. Kapo ni nonywolo nyithindo gi ng’at mokwongo to onge gima idwokone, kata kamano en winjruok e kind wuon keny gi jaduong’ (wuon nyako).

Bende inyalo nyuomo yuori mitero?

Ka yuorino en nyako ma pod nyalo nyuol to nyaka iter dhiang’ gi diel mar jalako. Mano miyo jater thuolo mar tieko dhoch mar yuore monyuomono, kapo ok otimo mano to tiende ni ok onyal tieko dhoch nyithindo monyuolo gi dhakono.

Bende inyalo nyuomo yuori mitero mane chwore pok onyuomo?

Kane pok onyuome to en chik ni nyaka ter dhiang’ kapok oyik chwore, mondo omi yuore mokawe onyuome. Ka chwore ne pok otero dhiang’ to en dhoch ma loko tek. Mano chalo dhako mane chwore oriembo omiyo yuore nyalo chako keny manyien mar nyuome.

Nyako mane ok onyuom min bende inyalo nyuom?

Nyako mane ok onyuom min ok nyal nyuom  maka mano otimore to onego min, kendo kelo dak marach e kinde gi chworeno. Gima itimo en ni nyaka ter dher keny thurgi min mare kapok onyuome korka oyawone keny.

Wuoyi mane ok onyuom min bende nyalo nyombo?

Mano chal man gi mar nyako mane ok onyuom min (som malo kanyo) nyaka kuom ter dher keny mokwongo korka onyalo rieyo yor keny mare, nono to okelo chira e kinde gi chiege ma mihoso mare ok nyal yudi.

Nyar migogo mane odong’ e simba bende inyalo nyuom kanegi?

(som e chike kuom yawuoyi gi nyiri), Inyuome ka jalibamba moro ma gunde opogore gund min mare (kanegi). Kata ka nyamin mamane moro ema iteroe dher keny.

Wuod migogo dwaro nyombo

Ok onyal nyombo kanegi kendo dher keny bende ok wuogi e dala gund min mare moro amora. Gedo bende ok onyal gedo thurgi min mare.

Nyathi (nyako kata wuoyi) mane min osetho okendi/okendo to wuon nigi mon moko itieko dochne nade?

Wuon nindo e duol (abila) nikech ok onyal tieko dhochne e od dhako moro amora kuom mondego, mano ema omiyo jodongo bedogi abila kar tieko dhoch. Ka jaduong’ onge duol to onindo e od dhako mantie kor malo to ok oriw kode pien kuom ndalo ang’wen.

Kaponi riwo pien gi miyono to oketho kar nyathineno ma ok onyal yudo nyodo nyaka chieng’ jaduong’ gi miyono tho eka onyalo yudo nyodo.

 

Jagoro kendo jarit od Twak; Mikayi Adhiambo Nyar Kochogo
Copyright © 2004 by [Joluo dot Kom]. All rights reserved.
Revised: 12 Aug 2004 00:32:33 +0200 .